- Passieve beleggers betalen belasting over crypto in box 3, samen met andere beleggingen en spaargeld.
- Inkomsten van actieve handelaren wordt in box 1 belast, wat betekent dat zij hier meer belasting over betalen.
- Eén van de veelgemaakte fouten is een onjuiste waardering van crypto. Hiervoor gebruik je 1 januari altijd als de peildatum.
De handel in cryptocurrencies kan een hoog rendement opleveren. Mede hierdoor is de populariteit van cryptocurrencies de afgelopen jaren sterk toegenomen. Ondanks dat ze net als ieder ander beleggingsproduct belast worden, vinden veel mensen het lastig om hun cryptocurrencies op de juiste manier bij de Belastingdienst aan te geven.
Cryptocurrencies kunnen in twee verschillende boxen vallen. Het vermogen van passieve handelaren ziet de Belastingdienst als belegd vermogen. Dit vermogen valt in box 3. Hierbij wordt 1 januari als peildatum voor de waardebepaling gebruikt. Bij een actieve handelaar valt het inkomen uit crypto trading in box 1.
Met een fictief rendementspercentage berekenen passieve handelaren de belasting in box 3
De Nederlandse Belastingdienst maakt onderscheid tussen actieve en passieve crypto handelaren. Passieve handelaren houden cryptocurrencies als langetermijninvestering aan zonder dagelijks actief te handelaren. Zij betalen belasting over hun totale vermogen boven de vrijstelling, dat in 2023 op €57.000 staat.
In 2022 konden belastingplichtigen nog tussen de oude en de nieuwe rekenmethode kiezen, maar sinds 1 januari 2023 geldt er nieuwe wetgeving voor box 3-belasting. Volgens deze nieuwe wetgeving maakt de fiscus onderscheid tussen spaargeld, schulden en overige bezittingen. Onder deze overige bezittingen vallen beleggingen in cryptocurrencies.
Voor de berekening worden fictieve rendementspercentages gebruikt. Hieronder zie je de rendementspercentages voor de verschillende categorieën.
| Categorie | Rendementspercentage |
| Spaargeld | 0,36% |
| Schulden | 2,57% |
| Overige bezittingen | 6,17% |
Het rendementspercentage gebruik je om het belastbaar vermogen te berekenen. De uitkomst van het spaargeld en de overige bezittingen tel je bij elkaar op en verminder je met de uitkomst van de aftrekbare schulden. Vervolgens houd je het belastbaar rendement over.
Hoe dat precies werkt is beter te begrijpen met een praktisch voorbeeld. Annabelle is een passieve handelaar die in 2023 enkele langetermijnbeleggingen in cryptocurrencies heeft uitgevoerd. Op 1 januari heeft ze €40.000 spaargeld, waarvan €144 belastbaar is. De overige bezittingen hebben op 1 januari een waarde van €67.500, wat op een belastbaar vermogen van €4.165 uitkomt. Annabelle heeft geen aftrekbare schulden, dus blijft er een belastbaar rendement van €4.165 over.
De volgende stap is de grondslag sparen en beleggen berekenen. Dat doe je door het totale vermogen te verminderen met de schulden. Van dit bedrag trek je de vrijstelling af (€57.000), waardoor er in het geval van Annbelle €50.500 overblijft.
Je deelt de grondslag sparen en beleggen door de rendementsgrondslag, wat je vervolgens met 100 vermenigvuldigt, om het aandeel in de rendementsgrondslag te berekenen. Annabelle deelt €50.500 door €107.500 en vermenigvuldigt dit met 100. Ze komt op 46,98% uit, wat ze vervolgens vermenigvuldigt met het belastbare rendement.
Na deze berekening houdt Annabelle een bedrag €1.957 over. Dit bedrag vermenigvuldig je met het box 3-belastingtarief, dat in 2023 op 32% staat. Annabelle betaalt dus 32% belasting over €1.957 en moet in 2023 €626,2 aan de fiscus afdragen.
Actieve handelaren betalen een fors hogere belasting in box 1
De winst van actieve handelaren wordt als resultaat uit overige werkzaamheden beschouwd. Iemand is een actieve handelaar wanneer deze regelmatig in cryptocurrencies handelt, een strategie of plan heeft om winst te maken, actief marktanalyses uitvoert en aanzienlijke tijd en moeite in het handelen steekt.
Actieve handelaren worden zwaarder belast en betalen belasting in box 1. Het is belangrijk dat zij hun inkomsten en kosten goed bijhouden. Ook de inkomsten uit mining en staking worden in box 1 belast. Hier mag je nog wel de kosten die hiermee gemoeid zijn van aftrekken, zoals de elektriciteit en hardware.
Hieronder staan de belastingschijven die in 2023 voor box 1 gelden.
| Schijf | Belastbaar inkomen | Belastingtarief |
| 1 | Tot €73.031 | 36,92% |
| 2 | Vanaf €73.031 | 49,5% |
Stel dat Jeremy een vaste baan heeft waarmee hij in 2023 €65.000 verdient. Hij verhandelt daarnaast dagelijks twee tot drie uur cryptocurrencies en verdient hier in 2023 €60.000 mee. De fiscus ziet Jeremy als een actieve handelaar en het totale box 1-inkomen van Jeremy bedraagt €125.000. Van zijn totale inkomen valt €51.969 in schijf 2, waarover hij €25.725 belasting betaalt. Samen met de uitkomst van schijf 1 (€26.964) moet Jeremy €52.689 aan de fiscus afdragen.
Een verkeerde waardering van de cryptoportefeuille is een veelgemaakte fout
Cryptocurrencies zijn een relatief nieuw beleggingsmiddel, waardoor de belastingregels voor cryptocurrencies soms lastig te begrijpen zijn. Ondanks dat iedereen een fout kan maken, is het belangrijk om goed op te letten en problemen te voorkomen. Een foute belastingaangifte kan namelijk een boete opleveren.
Een van de veelgemaakte fouten is een foute waardering van de cryptoportefeuille. Hiervoor gebruik je altijd de koers die op 1 januari van het belastingjaar door de gebruikte exchange of broker werd gebruikt. Het is verstandig om op 1 januari een screenshot van je wallets te maken zodat de waardes later niet hoeft uit te zoeken.
Het kiezen van een onveilige of dure crypto exchange is ook een veelgemaakte fout. Daarom kiezen steeds meer mensen voor Bitvavo. Dit is een gereguleerde Nederlandse crypto exchange die lage tarieven rekent en waar je meer dan 180 verschillende cryptocurrencies kunt kopen. Dat doe je met iDEAL, Bancontact, PayPal, of een van de andere ondersteunde betaalmethodes.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Bitvavo. Wil je zelf starten met crypto? Maak hier eenvoudig je account aan en begin met handelen.